شیطان، شرورترین موجود هستی و نابکارترین خصم روزگار است. بر پایه آموزه های تعالی بخش قرآن،این موجود پلید، دشمن پیدای آدمیان و رهزن ناپیدای ایمان ایشان است. دشمن کینه توزی که تمام قدرت و حیلت خود را برای گمراهی بشریت به کار گرفته است.
آتش حسادت در خرمن وجود او چنان شعله ور است که لحظه ای ایمان آدمی را بر نمی تابد. تا آنجا که بر تحقق بخشیدن به آرزوی دیرینه خود سوگند نیز یاد کرده است.
مایه شگفتی است که کثیری از آدمیان برای مقابله با این دشمن سر سخت و پرفریب، هیچ استراتژی مشخصی ندارند و به راحتی، میدان مبارزه را به دست دشمن سپرده و خانه آخرت خویش را ویران می سازند.
برای رویایویی با هر دشمنی، وجود استراتژی مبارزه شرطی ضروری است. و این استراتژی به نتیجه نمی رسد جز با شناخت شخصیت دشمن و آگاهی از سازمان، قدرت و دامنه توانمندی او.
در نوشتار حاضر،بر آنیم تا شناختی عمیقتر نسبت به این دشمن اغواگر و شیوه های گمراهی او حاصل کنیم:
تعریف شیطان
شیطان در لغت از مادّه «شطن» و به معنای دور شدن است1 و شیطان به هر موجود سرکش و متمرّد خواه انسان باشد یا غیر آن، گفته میشود2 از این رو بر ابلیس، شیطان اطلاق شده است.3
مقاله های شیطان شناسیsheytan-parasti.persianblog.ir
ویژگیهای شیطان 4
1- شیطان از طایفه جنّ:
«...فَسَجَدُوا إلّا إبلیسَ کانَ مِن الجِنّ...» (کهف / 50)
«(فرشتگان) همگی سجده کردند جز ابلیس، که از جنّ بود »
2- مخالفت فرمان الهی:
«إنّ الشََّیطانَ کَانَ لِلرّحْمنِ عِصِیّاً» (مریم / 44)
«شیطان نسبت به خداوند، عصیانگر بود »
3- رانده شده از رحمت الهی:
«قَالَ فَاْخرُجْ مِنها فَإنّکَ رَجیمٌ* وَ إنَّ عَلیکَ اللَعْنَة اِلی یَومِ الدین» (حجر / 34 – 35)
«فرمود: از صف آنها [فرشتگان] بیرون رو، که رانده شدهای از (درگاه ما!) و لعنت (و دوری از رحمت حق) تا روز قیامت بر تو خواهد بود!»
4- دارای ذرّیه و قبیله:
«إنّهُ یَرَاکُم هُو و قَبیلُهُ مِن حَیثُ لاتَرَوْنَهُم...» (اعراف/ 27)
«او و همکارانش شما را میبینند از جایی که شما آنها را نمیبینید...»
«خداوند فرمود: از صف آنها [فرشتگان] بیرون رو، که رانده شدهای از (درگاه ما!) و لعنت (و دوری از رحمت حق) تا روز قیامت بر تو خواهد بود!»

فلسفه وجودی شیطان5
مقاله های شیطان شناسیsheytan-parasti.persianblog.ir
یکی از مسائل جهان هستی، مسأله امتحان و آزمایش الهی است و اصولاً نظام سعادت و شقاوت و ثواب و عقاب بشر مبتنی بر اساس امتحان است و چون خداوند انسان را به سوی خیر دعوت میکند و در این میان اگر کسی نباشد که او را به شرّ دعوت و تشویق کند امتحانی وجود نخواهد داشت.
وجود شیطان برای پویندگان راه حق نه تنها زیانبخش نیست بلکه رمز تکامل نیز محسوب میشود، اصولاً تکاملها در میان تضادّها به وجود میآید و هیچ موجودی راه کمال را نمیپوید مگر اینکه در مقابل آن، ضدّ نیرومندی قرار گیرد.6
شیاطین انسی
در قرآن کریم به انسانهای شرور و مفسد نیز شیطان، اطلاق شده است. 7
«وکَذلِکَ جَعَلْنا لِکُلِّ نَبیٍّ عَدوّاً شَیاطین الإنس والجِنّ...»(انعام/112)
«اینچنین در برابر هر پیامبری، دشمنی از شیاطین انس و جنّ قرار دادیم..»
اطلاق حقیقی شیطان بر کافران و منافقان 8
اطلاق شیطان بر منافقان و کافران به نحو حقیقت است نه از سر مجاز و مسامحه:
«...واذا خَلَوْا إلی شَیاطینِهم قالُوا إنّا مَعَکُم...» (بقره/ 14)
«هنگامی که با شیطانهای خود خلوت میکنند، میگویند: ما با شمائیم..»
آنان که از هدایت رهبران الهی میرمند و در مقابل حق خضوع نمیکنند و از راههای مرموز و با وسوسه میل به باطل را در دلهای دیگران تزریق میکنند، از مصادیق شیطانند:
«مِن شَرّ الوُسواسِ الخَنّاس الّذی یُوسوِسُ فی صُدورِ النّاسِ من الجِنّةِ والناس»(ناس/ 4 -6)
«(پناه بر خدا) از شرّ وسوسه گر پنهان کار که در درون سینه انسانها وسوسه میکند خواه از جنّ باشد یا از انسان »
هدف شیطان و تهاجم همه جانبه او 9
مقاله های شیطان شناسیsheytan-parasti.persianblog.ir
یکی از اهداف شیطان، بردن آبرو و بی حیثیّت کردن انسان است:
«یَنْزِعُ عَنْهُما لِباسَهُما لَیُرِیَهُما سَوءاتِهِما...»(اعراف/ 27)
«لباسشان را از تنشان بیرون ساخت تا عورتشان را به آنها نشان دهد..»
شیطان برای این کار از راهی وارد میشود که شخص او را نمیبیند:
«انّه یراکم هو و قبیلُهُ من حیثُ لا تَرَونَهُم....»(اعراف/ 27)
«او وهمکارانش شما را میبینند از جایی که شما آنان را نمیبینید..»
تسلّط و ولایت شیطان
«انّما سُلطانُهُ علی الّذین یَتَولّوْنَهُ والّذین هُم بِه مُشرِکُون»(نحل/ 100)
«تسلط او تنها بر کسانی است که او را به سرپرستی خود برگزیدهاند و آنها که نسبت به او [خدا] شـرک میورزند (و فرمان شیطان را به جای فرمان خدا، گردن مینهند»
« ای کسانی که ایمان آوردهاید! شراب و قمار و بتها و ازلام [نوعی بخت آزمائی] پلید و از عمل شیطان است، از آنها دوری کنید تا رستگار شوید»
مقاله های شیطان شناسیsheytan-parasti.persianblog.ir
مراحل نفوذ شیطان در انسان 10
1- تزیین:
«وإذ زَیَّنَ لَهُمُ الشَیْطانُ اَعمالَهُمْ...» (انفال/ 48)
«و (به یاد آور) هنگامی را که شیطان، اعمال آنها [مشرکان] را در نظرشان جلوه داد»
2- افکندن آرزوهای باطل در دل:
«وَ لِاُضِلََّنََّهُم و لَاُمَنِیّنَّهُم...» (نساء/119)
«و آنها را گمراه می سازم و به آرزوها سرگرم میسازم...»
3- وسوسه اکید:
تا دنبال آرزو رود و آن را به دست آورد؛
«الّذی یُوسوسُ فی صُدورِ النّاسِ» (ناس/5)
« در درون سینه انسانها وسوسه میکند»
4- تسویل:
یعنی خوب را بد و بد را خوب جلوه میدهد؛
«...الشَیْطانُ سَوَّلَ لَهُمْ وأمْلی لَهُم» (محمّد/ 25)
«کسانی که بعد از روشن شدن هدایت برای آنها، پشت به حق کردند، شیطان اعمال زشتشان را در نظرشـان زینت داده و آنان را با آرزوهای طولانی فریفته است!»
نظرات شما عزیزان: